Hôm nay mình mang tới cho các bạn một nét nhìn cần thiết khi nhà bạn có em bé!
Em bé nhà mình từng sống ở một thành phố đông đúc, có lúc ở chung cư cao cấp có đầy đủ tán cây, hồ điều hòa, có lúc ở nhà mặt đất vào diện rộng bò thoải mái, nhưng bé chỉ vui vẻ và thoải mái khi về quê. Ở thành phố trong 4 bức tường, bé thường cáu gắt, sợ tới lớp, mỗi ngày đều khóc ngặt nghẹo khi bước ra khỏi nhà, thậm chí có những hành vi bạo lực với người xung quanh chăm sóc bé, ít bạn bè, ít nói và khó giao tiếp. Mình đã từng nghĩ đó là tính cách của bé.
Nhưng mình nhầm, không phải như vậy. Khi cho bé về quê với thiên nhiên và không khí thoáng đãng, bé có bạn bè và trở nên vui vẻ hơn, chủ động đi học, vốn từ tăng lên.
Mình nghĩ rằng phần lớn những người nghe podcast này đang ở một thành phố, thị trấn, thị xã nào đó, nơi internet trở nên dễ dàng, và bạn cũng thuộc nhóm những người trẻ biết sử dụng smartphone.
50% cư dân thế giới đang sống tại các đô thị và con số này sẽ tăng lên 70% vào năm 2050, họ giống như bạn.
Thành phố là môi trường rất khác với môi trường mà cha ông chúng ta trước kia sinh sống. Tổ tiên chúng ta sống gần với thiên nhiên hơn: rừng cây, đồng bằng, bãi biển…
Dù thành phố vẫn có những mảnh thiên nhiên trang trí cẩn thận, nhưng những mảnh thiên nhiên như công viên, vườn cây, hoàn toàn khác với rừng cây hay cánh đồng hoang dã. Giống như những viên ngọc trên món đồ cao cấp hoàn toàn khác với viên đá thô.
Chúng ta cùng điểm lại lợi ích của không gian xanh là gì nhé:
- Gia tăng chất lượng không khí, thứ mà nếu thiếu 3 phút, chúng ta sẽ chết,không khí ở không gian xanh trở nên sạch hơn
- Gia tăng sự mát mẻ và dễ chịu: không chỉ vậy, nghiên cứu tại các tòa nhà công cộng ở Chicago năm 1990 đã cho thấy rằng cư dân sẽ cảm thấy an toàn hơn khi ở trong khu vực có cây cối, họ cởi mở hơn, quen biết hàng xóm và dễ nhận các hỗ trợ xã hội hơn. Người dân hạnh phúc hơn, hoạt động tốt hơn, ít trì hoãn hơn khi đối mặt với các vấn đề khó khăn trong cuộc sống. Quan hệ xã hội bền chặt giúp họ ít sử dụng bạo lực hoặc xâm phạm tài sản, ít gây hấn và tỷ lệ bạo lực gia đình thấp hơn. Người dân sống trong các khu vực có cây xanh sử dụng những cách ít bạo lực hơn để giải quyết xung đột, kể cả với con cái của họ.
- Giảm sự mệt mỏi thần kinh mãn tính: Điều này đặc biệt cần thiết cho trẻ em, đã có nghiên cứu tại Delhi cho thấy điều này. Tại Iran, một nghiên cứu đã chỉ ra trẻ mẫu giáo tiếp xúc với không gian xanh sẽ tạo ra tác dụng tích cực đối với telomere là đoạn gen liên quan tới sự căng thẳng và tuổi thọ
- Tăng phúc lợi xã hội và vốn xã hội: Điều này có thể làm bạn ngạc nhiên nhưng đó là sự thật theo một nghiên cứu tại các khu ổ chuột ở Lima và Bengalaru, cây cối, vườn tược, thậm chí cả cây trồng trong chậu cũng có tác dụng thúc đẩy phúc lợi chung.
- Đối với trẻ em, tại các tòa nhà có cây xanh, trẻ sẽ có khả năng chơi ngoài trời cao gấp đôi so với không có cây, cách chơi của chúng cũng sáng tạo và giàu trí tưởng tượng hơn: chúng phát minh ra các thói quen nhảy dây mới, nói các câu chuyện hài hước, ít rối loạn tăng động, tập trung tốt hơn.
Về mặt tâm lý và ra quyết định, không gian thiếu cây xanh khiến trẻ đưa ra quyết định nhanh hơn và nhạy cảm với phần thưởng hơn, ít nhạy cảm với phạt. Nói cách khác, việc thiếu cây xanh khiến trẻ bồng bột và dễ chăm chăm vào cái được mà giảm năng lực cân nhắc suy nghĩ, giảm đi năng lực nhẫn nhịn.
Chắc chắn các bạn cũng đồng ý với mình về chuyện cần lắm những không gian xanh ở ngay thành phố. Nhưng hãy bình tĩnh một chút để xem xem yếu tố nào là quan trọng nhất trong việc đưa trẻ về với thiên nhiên.
Theo một bài báo của PNAS, Kỷ yếu của Viện Hàn lâm Khoa học Quốc gia (PNAS) Hoa Kỳ, việc trẻ em mất kết nối với thiên nhiên tác động bất lợi đến sức khỏe thể chất và tinh thần của trẻ, và mất động lực bảo vệ thiên nhiên. Trong đó những năm tháng đầu đời trẻ nên có kết nối thân thiện để thiết lập mối liên hệ lâu dài với thiên nhiên, có những đứa trẻ sợ hãi thiên nhiên, không có khả năng gọi tên các loài động vật và các loại cây phổ biến. Trẻ em sống ở khu vực vùng ven đa dạng sinh học thể hiện mối liên hệ tích cực hơn với tất cả các môi trường sống.
Điều đáng chú ý là bất cứ sự suy giảm nào trong kết nối với thiên nhiên không phải chỉ xuất phát từ thiếu đa dạng sinh học ở khu vực đô thị mà do yếu tố lối sống trong đó sự giới hạn của cha mẹ chủ yếu do giới hạn của đô thị và do cần bảo vệ con và sự hấp dẫn của các phương tiện điện tử là hai yếu tố hàng đầu.
Cũng có nghĩa chính cha mẹ là nhân tố chính ảnh hưởng tới quá trình trẻ đến với thiên nhiên.
Không phải ai trong chúng ta cũng đủ điều kiện lựa chọn môi trường sống: bỏ phố về quê cũng cần có tiềm lực tài chính, cần năng lực canh tác… thành phố và các khu đô thị vẫn là nơi kiếm sống tốt hơn. Vậy thì chúng ta sẽ làm gì khi khó có điều kiện đưa thiên nhiên vào phố?
Bắt tay vào kiến tạo những không gian xanh cho bé thôi nào,
- Đưa thiên nhiên vào căn nhà của bạn: Đơn giản là đặt các chậu cây xanh nhỏ nhắn trong nhà, đó là những loại cây không đòi hỏi chăm sóc quá nhiều như trầu bà, lưỡi mèo, lưỡi hổ…
- Xử lý chất lượng không khí: Máy lọc không khí là thứ đơn giản tiện dụng nhất
- Xử lý rung động năng lượng: Dù cố gắng tới đâu, năng lượng tại thành phố vẫn là năng lượng công nghiệp của sắt thép, bạn có thể thêm các loại đá có rung động như thạch anh để cân bằng lại
- Có các buổi dã ngoại: Chương trình dã ngoại đã được bắt buộc tại trường học. Tuy nhiên hãy dành thêm thời gian cho bé và cho gia đình bằng cách đưa bé ra công viên và các điểm xanh vùng ven
- Cùng bé tham gia vào các dự án xanh: Tham gia workshop, du lịch… Bạn có thể tham gia cả gia đình, một chút xíu thời gian cho bé bây giờ sẽ cực kỳ có ích trong tương lai bạn nhé!
- Chính bạn xanh hơn: Trẻ sẽ bắt chước người lớn một cách vô thức. Nếu ở trong nhà bạn có thùng rác hữu cơ và vô cơ, bé cũng sẽ làm như vậy. Nếu bạn sử dụng tiết kiệm và tái sử dụng các vật liệu tự nhiên, bé cũng vậy… Hãy nghĩ xem trong tương lai, khi bé con sử dụng tiền cũng biết dùng làm sao cho tiết kiệm, sẽ tốt đẹp thế nào cho các dự án của bé. Việc chúng ta sống xanh hơn sẽ giúp ích cho bé khi đưa ra các quyết định tài chính trong tương lai
Hãy chia sẻ bài này cho các bố mẹ gần bạn nhất nhé, bạn hoàn toàn có thể lập một nhóm cha mẹ xanh ở khu vực của mình để giảm chi phí mua sắm khi mua với số lượng nhiều hơn, chia sẻ đồ dùng cho bé từ gỗ hoặc vải hữu cơ, chia sẻ đồ chơi, chơi chung, du lịch chung… và nhiều hoạt động khác. Các bé sẽ có những người bạn chơi cùng ngay tại khu vực, phát triển năng lực giao tiếp, sống trong cộng đồng thân thiện.
Chữa lành từ Thiên nhiên sẽ là người bạn đồng hành cùng bạn với nhiều chương trình đưa thiên nhiên vào cuộc sống.
